Voor het eerst in pak ‘m beet een jaar of twintig was ik op Koninginnedag in Leiden. Op een dag die nu eenmaal gedicteerd wordt door tradities, stond ik op 30 april jarenlang met een bandje in de binnenstad van Rotterdam. De afgelopen jaren maakte oom Tjan met zijn neefjes bruisend ‘s-Gravendeel onveilig, maar dit jaar zou anders dan anders zijn: ’s ochtends wilde ik eerst met een schuin oog wat van de Hollandse gezelligheid bij de NOS meepikken. Daarna zou ik de stad in gaan om te beleven hoe Koninginnedag in mijn eigen Leiden wordt gevierd.
Voor de buis gekluisterd heb ik de kleine zwarte Suzuki tientallen keren tegen de gedenknaald tot stilstand zien komen. Absurd en surrealistisch: een dwaas die zijn auto vrij onverveerd en doelbewust door een feestende menigte jaagt. Toen na een zoveelste slow motion Johan Vlemmix zijn commentaar mocht geven moest ik onwillekeurig heel even aan Te Land, Ter Zee en In De Lucht denken – van Hollandse gezelligheid was inmiddels echter al lang geen sprake meer. Een aanslag, live op tv! Ook het begin van het onderzoek was rechtstreeks te volgen: een speurhond die het wrak doorzocht op explosieven, de inhoud van de kofferbak die uit de Swift werd gevist. Het was allemaal levensecht maar toch drong het nauwelijks tot me door. Ik probeerde me de situatie voor te stellen in Leiden: De 3-oktoberopdocht draait vanaf het Levendaal de Korevaarstraat in, en in het verlengde daarvan trapt iemand het gaspedaal in. Je moet er niet aan denken.
Aan het einde van de middag ging ik murw van de beelden en de commentaren daarop toch nog even de stad in. Rond de Nieuwe Rijn was het druk, maar van een feest was geen sprake. Veel vlaggen in top, een enkele halfstok. Anders dan anders, en na vorige week waarschijnlijk nooit meer als vroeger…
STEEKSLEUTELS 