Twee weken geleden overleed Rutger Kopland. Ik had graag een column aan deze dichter gewijd, maar helaas speelt Leiden in de biografie van Rudi van den Hoofdakker (zijn echte naam) niet bepaald een hoofdrol. Zelfs voor een muurgedicht van Kopland moet u niet in Leiden maar in Den Haag zijn. Toch volgt er nu, als bruggetje, een strofe uit zijn gedicht ‘Tijd’: ‘Zoals Rembrandt kijkt op de laatste portretten van zichzelf: alsof hij ziet waar hij heengaat – een verte voorbij onze ogen.’
Wist Rembrandt waar hij heenging? Zeker is dat hij wist waar hij vandaan kwam: uit Leiden. En hoewel ook de meeste Leidenaars dat wel weten, kwamen er in de nacht van 14 op 15 juli voor het goedbedoelde maar elk jaar weer even provisorische eerbetoon bij zijn borstbeeld aan de Witte Singel nog geen honderd belangstellenden opdraven. Verdient deze wereldberoemde Leidenaar niet meer, en zou de relatie tussen de schilder en zijn stad niet veel beter moeten worden uitgevent?
Er zijn nog twee historische figuren die postuum heel goed als Leids uithangbord kunnen dienen. Wist u bijvoorbeeld dat Mata Hari hier geboren is? Dat wil zeggen: Margreet Zelle was een jaar of 14 toen ze naar onze stad kwam om een opleiding tot kleuterjuf te volgen. Al snel wist ze het hoofd van haar leraar op hol te brengen, en dat was de eerste maar zeker niet de laatste man die als een blok voor haar viel. En zes eeuwen eerder, op 24 juni 1254, kwam Floris V in Leiden ter wereld – ook iets wat zich in ‘een verte voorbij onze ogen’ bevindt. In 1266 werd hij 12 jaar en dat was destijds meerderjarig. Zo ongeveer de eerste grote daad van de graaf was het definitief verlenen van stadsrechten aan zijn geboortestad. In 2016 is dat precies 750 jaar geleden. Zou het al in de agenda’s van onze city marketeers staan?
STEEKSLEUTELS 