Hij komt, hij komt?

Het is een mooie traditie. En ook de jaarlijks terugkerende spanning eromheen hoort er inmiddels eigenlijk gewoon een beetje bij. Want waar je zou denken dat er na al die jaren wel zoiets als ‘Het Grote Draaiboek’ kan worden afgewerkt, is er toch altijd wel weer íéts waardoor dit feest voor jong en oud in het water dreigt te vallen. Natuurlijk, het is een hele onderneming waarbij van alles mis kan gaan: door intern geklungel en labbekakkerige laksheid van malle pietjes bijvoorbeeld, of doordat protesterende zeurpieten die de maan niet door de bomen kunnen zien schijnen via de rechter roet in het eten hopen te kunnen gooien. Je zou met een welgemikte trap het liefst je schoentje in de kont van deze aangebrande boterletters zetten!

Ook dit jaar klopt mijn hart dus weer vol verwachting: is hij daar straks gewoon, of blijkt het water van de Leidse binnenstad dit jaar dan toch een keer één brug te ver? Hoewel ons herhaaldelijk wordt verzekerd dat er geen enkele reden tot paniek is (Paniek! Paniek? Geen Paniek!) en alles tot dusver altijd op zijn pootjes terechtkwam, houd ik ook nu mijn adem weer in, om pas een zucht van verlichting te slaken als ik hem met eigen ogen heb gezien.

‘Maar Tjan,’ hoor ik u denken, in een werkelijk voorbeeldige volzin zelfs, ‘Sinterklaas is afgelopen zaterdag al veilig en wel in Leiden aangekomen en heeft al lang en breed zijn intrek genomen in zijn tijdelijke monumentale onderkomen aan de Aalmarkt!’ Ja, beste lezers, dat weet ik, maar dáár had ik het niet over. Over de intocht van de goedheiligman in Leiden heb ik me geen moment zorgen gemaakt. Maar… komt er wel weer een ijsbaan op de Nieuwe Rijn? Ook dit jaar is het weer het bekende liedje en kan het nog altijd vriezen of dooien. Heel hard zingen met z’n allen schijnt te helpen!

Advertentie

Velvet Underground

In de vorige Steeksleutels schetste ik een nogal somber toekomstbeeld van onze binnenstad. In vrijwel elke branche winnen de webwinkels, luidde de strekking van mijn column. Dit op zich niet ongegronde pessimisme wil ik deze week enigszins proberen te nuanceren. Want hoewel we in Leiden nog maar twee cd-winkels over hebben en ik niet in de boekhouding van deze twee speciaalzaken kan kijken, is het niet verwonderlijk dat juist Plato en Velvet tot dusver het hoofd boven water hebben weten te houden. Niet omdat zij als langste op prijs hebben kunnen concurreren, maar wel omdat zij erin geslaagd zijn vraag en aanbod op elkaar af te stemmen.

Dat is niet zo simpel als het lijkt, want om je assortiment dusdanig te kunnen optimaliseren, moet je niet alleen het aanbod kennen, maar ook investeren in een intensieve relatie met je klanten. Zowel Plato als Velvet zijn winkels voor en door liefhebbers, waar het personeel de passie voor muziek deelt met de clientèle. Begin november had ik het voorrecht in een uitverkocht Microtheater Imperium de door het driekoppige verkoopteam van Velvet georganiseerde derde editie van het mini-festival ‘Peel Slowly And See’ bij te wonen. En dat was prachtig!

Dit vooralsnog best bewaarde geheim van Leiden had daadwerkelijk iets heimelijks: een vlakkevloertheatertje met welgeteld tachtig stoelen, twee microfoons en minimale versterking, waar nog geen honderd uitverkorenen samenschoolden om ‘ondergronds’ te genieten van de muziek van vier artiesten. Aangespoord door het oprechte en tomeloze enthousiasme van de drie Velveteers zette het viertal – afkomstig uit Nederland, de VS en de Faeröer Eilanden (!) – in een ongedwongen ambiance vier memorabele optredens neer. Knappe webshop die een winkel met zulke gedreven verkopers eronder krijgt!

Bricks, clicks en krentenbollen

De kilometerlange Haarlemmerstraat is de aorta van onze binnenstad, maar iets basaals als een appel is er niet te koop. Deze constatering is al een paar jaar oud, maar klopt volgens mij jammer genoeg nog steeds. Daar staat tegenover dat u er als u een nieuwe auto overweegt sinds anderhalve week wel terecht kunt in de voormalige cd-winkel van Van Leest, in een heuse Mazda Store. De inventaris van deze nieuwe ‘winkel’ bestaat uit welgeteld twee glimmende auto’s, wat halogeenspotjes en een toonbank.

Het lijkt me niet ondenkbaar dat er langzaam maar zeker meer winkelruimte gevuld zal worden met producten die u niet direct in een plastic tasje mee naar huis kunt nemen. De binnenstad als beursvloer dus. Als daarmee de groeiende leegstand in bijvoorbeeld de Haarlemmerstraat kan worden tegengegaan, dan moet het maar, want de kans dat ‘stenen winkels’ de opmars van webwinkels nog een halt kunnen toeroepen, is in vrijwel elke branche intussen zo goed als verkeken. ‘The clicks are killing the bricks,’ zoals het in vaktermen heet, en dit slagveld doet sterk denken aan de wijze waarop bakker, slager en groenteboer uit het straatbeeld verdwenen toen de opmars van de supermarkten onstuitbaar was gebleken.

Net buiten de singels, tegenover de Heen en Weer-brug, is vorige week desondanks een budgetbakker geopend. Twee prima broden voor een euro, en een krentenbol voor 10 cent. Daar kan geen enkele supermarkt tegenop! Maar hoe de budgetbakker met deze prijzen zelf een droge boterham denkt te kunnen verdienen is me een raadsel. Hij moet met zijn extreem kleine winkeltje immers een wel heel grote klantenkring opbouwen, wil hij met budgetbrood en crisiskrentenbollen ooit een nieuwe Mazda bij elkaar sparen. Om van een appeltje voor de dorst maar helemaal te zwijgen.

Feestwinkelen

In de levensmiddelenbranche mag sinds Albert Heijn zijn prijzen verlaagde dan een prijzenoorlog woeden, de ontwikkelingen rond de supermarkten in Leiden hebben meer weg van een uit de hand gelopen stoelendans. De C1000 in de Kopermolen werd onlangs omgetoverd tot een Hallo Jumbo, en de Dekamarkt op het Levendaal maakte plaats voor een Digros. ‘Kom feestwinkelen aan de Levendaal,’ werd vlak voor de opening in een paginagrote advertentie het schap nog enigszins misgeslagen.

Maar daarmee zijn we er nog niet, want ook Albert Heijn ontvouwde zijn plannen. Voor een ruimere en beter gesorteerde winkel aan de Hooigracht bijvoorbeeld, maar ook – en dat is opzienbarender – voor een geheel nieuw filiaal in hartje centrum, met ingangen aan de Breestraat en de Botermarkt. Het lijkt me slecht nieuws voor de Spar aan de Mare, maar tegelijk is een volwaardige AH denk ik een aanwinst voor de binnenstad. Al heeft het natuurlijk ook wel iets eigenaardigs: een supermarkt die per auto volslagen onbereikbaar is. Wellicht ter compensatie krijgt deze nieuwe Appie wel een fietsenkelder.

Zelfs de Aldi deed van zich spreken. Nu het zo goed als vaststaat dat er een ondergrondse parkeergarage voor de deur komt, verklaart Aldi te overwegen de Garenmarkt te verlaten. Behalve de boodschappen blijken ook de argumenten van Aldi aan de goedkope kant: ‘Onze klanten zijn niet bereid te betalen om te parkeren,’ lichtte de directie de mogelijke sluiting toe. Alsof parkeren op de Garenmarkt nu gratis is. Met € 2,40 per uur is de Aldi-klant die voor de deur parkeert zelfs 20% duurder uit dan wie zijn auto in de huidige Hoogvliet-garage aan de andere kant van de straat zet! En daarmee hebben we alle supermarkten wel zo’n beetje gehad. Ik ga boodschappen doen, als mijn grootgrutter er tenminste nog zit.