Winterslaap

Ik voelde me vorige week in Trianon een beetje een vreemde eend in de bijt. Om kwart over zeven ’s ochtends al (die bijt was van zichzelf dus ook al aan de curieuze kant) zat ik er met mijn 3D-bril op mijn neus klaar voor de voorlaatste Star Wars-film, drie uur later ging aansluitend ‘The Last Jedi’ in première. En ik heb helemaal niets met Star Wars. Nou ja, Darth Vader deed nog wel een belletje rinkelen, maar die bleek intussen hartstikke dood. Dus daar zat ik dan, tamelijk clueless, tussen de die-hard fans die reikhalzend uitkeken naar de achtste episode.

Waarom, vraag u zich nu misschien af. Nou ja, eigenlijk ‘omdat het kon’. Ik was die woensdag toch vrij én ik heb sinds oktober een Cineville-pas, waarmee je in Leiden bij Trianon en het Kijkhuis onbeperkt naar binnen kunt. De afgelopen maanden zag ik zo behoorlijk veel films, ‘omdat het kon’. Soms had ik die ook heel goed kunnen missen, maar er zaten ook onverwachte pareltjes tussen. De beide Star Wars-films bleken vorige week in elk geval de moeite waard, al viel ik ondanks de fraaie special effects en de gevechten op leven en dood tussen The Resistance (goed volk) en The First Order (real bad motherfuckers) toch een paar keer bijna in slaap – maar dat was vooral te wijten aan het vroege tijdstip.

Wat zeker met het tijdstip te maken heeft, is de korte winterslaap die deze krant de komende twee weken houdt. De feestdagen komen er weer aan, dus is dit de laatste column van dit jaar. Als u in de kerstvakantie nog een mooie film wilt zien, maar niet van Star Wars houdt, kan ik u ‘Coco’ warm aanbevelen (zakdoekjes mee!), maar ook zonder bezoekje aan een van de Leidse bioscopen komt u de komende twee weken vast wel door. Ik wens u heel mooie kerstdagen en alvast het allerbeste voor 2018. May The Force be with you!

Rap

Twee weken geleden schreef ik hier over de twee nationale betonprijzen die dit jaar aan Leidse projecten waren toegekend. Diezelfde woensdag, bij de uitreiking van de eveneens tweejaarlijkse Rijnlandse Architectuur Prijs in Scheltema, gingen zowel de jury- als de publieksprijs ook al naar onze stad. De vakjury koos nogal verrassend voor het knusse nieuwe studentenwijkje aan de Langebrug, het publiek bleek ons ‘achtste wereldwonder’ inmiddels daadwerkelijk omarmd te hebben: de ondergrondse Lammermarktgarage, die ook al een betonprijs won, was opnieuw succesvol.

Peter van Swieten, voorzitter van het Rijnlands Architectuur Platform (RAP), opende de avond van de prijsuitreiking met de observatie dat architectuur overal is, in tegenstelling tot andere kunstvormen, die je bewust moet opzoeken in bijvoorbeeld musea en theaters. Voor zorgvuldig gecomponeerde teksten hoeft u trouwens maar op woensdag naar pagina 3 van De Leydenaer te bladeren, óf… een uitreiking van een architectuurprijs bij te wonen. Want de twee intermezzo’s van de innemende slamdichter Patrick Ribeiro stonden deze avond als een huis. Zijn ten onrechte soms net iets te bescheiden maar – hoe toepasselijk – ‘rap’ gebrachte gedichten bleken solide constructies van voortreffelijk gekozen en dus rake woorden, vol zinnige zinnen en met een fabelachtige flow en verrassende, sympathieke invalshoeken.

Eind vorige eeuw alweer attendeerde ik de uitgever waarvoor ik werkte op ene ‘Doordevil’, die de ene na de andere bijdrage op internetforums postte. Pas jaren later zou deze Doordevil bij diezelfde uitgever debuteren als P. Kouwes en intussen woont hij in Leiden en is hij onder zijn eigen naam Nico Dijkshoorn bekend. Ik zou zeggen: dames en heren uitgevers, Patrick Ribeiro uit Hoogvliet, check die naam. En rap een beetje!

Dag Sinterklaasje!

Burgemeester Lenferink ontbrak anderhalve week geleden bij de dit jaar wat rommelige maar daarom niet minder feestelijke intocht van Sint Nicolaas in onze stad. Gaf hij daarmee gehoor aan de actiegroep No More Blackface, die hem met klem had opgeroepen zich niet bij de intocht te vertonen? Vast niet, maar het weerzien van Sinterklaas met locoburgemeester Strijk op het podium op de Beestenmarkt leverde wel een hilarisch onderonsje op: ‘Ik heb je hier vorig jaar gemist, Robert,’ zei de goedheiligman. ‘Ja, dat klopt Sinterklaas, ik had wat anders te doen,’ reageerde Strijk gevat.

Dit is precies het soort subtiele en samenzweerderige humor – voor de goede verstaander, en net als de nog altijd oeverloze zwartepietendiscussie over de hoofden van de kleintjes heen – dat het kinderfeest voor mij nog altijd zo de moeite waard maakt. Want Robert Strijk was tijdens de intocht vorig jaar wel degelijk van de partij, alleen droeg hij toen geen ambtsketen maar een plakbaard, was hij gehuld in een rode tabberd en had hij een mijter op zijn hoofd.

Maar goed, na maandenlang zwartepieten in de media, de burgemeesterloze maar feestelijke intocht, scheepsladingen schoencadeautjes én het heerlijke avondje van gisteren, is het Sinterklaashuis in De Waag inmiddels weer verlaten. Met stille trom is Sint vertrokken, en dat heeft elk jaar toch weer iets ondankbaars: zodra alle pakjes zijn uitgepakt, keurt niemand de gulle gever nog een blik waardig. Wel een intocht, maar geen uittocht. In het kader van de Winter Wonder Weken in onze stad, zie ik een groots uitzwaaifeest voor me, waarmee Leiden dankbaar afscheid neemt van Sinterklaas en waarin vervolgens de Kerstman zijn entree maakt. De opening van de drijvende ijsbaan op de Nieuwe Rijn lijkt me hiervoor een heel mooie gelegenheid.