Gaten

In juli ontstond er op het Stationsplein, tegenover het vroegere belastingkantoor, spontaan een mysterieus gat in de stoep. Het was maar een heel klein berichtje in het Leidsch Dagblad deze zomer, maar voor mij staat dit bewaarde knipseltje symbool voor het jaar 2012: het was het jaar van de gaten. En of het nu om gaten in de Leidse begroting gaat, of om bouwlocaties waar de slopershamer zijn meedogenloze werk heeft gedaan: het zijn stuk voor stuk gaten die in 2013 gedicht zullen worden. Een mooi vooruitzicht!

Afgelopen jaar gingen de Groenoordhallen dan toch echt tegen de vlakte, is in hartje stad, tussen Breestraat en Aalmarkt, een gapend gat geslagen en werd ook op de hoek van de Lammermarkt en de Lange Scheistraat flink gesloopt. Leiden bouwt volgend jaar op deze drie locaties respectievelijk aan nieuwe woningen, nieuwe winkels en een nieuwe poptempel. Nu het vermaarde Gat van Van de Putte nog, maar ook voor de broodnodige aanpak van het stationsgebied zijn inmiddels zowaar concrete plannen gesmeed.

Na jaren van hakken in het zand, ging er in 2012 op verschillende plekken in onze stad dus eindelijk een schop in de grond. Dat het economische tij intussen onmiskenbaar gekeerd is, zorgt daarbij voor nieuwe uitdagingen – zeker zolang wethouder Robert Strijk zijn rekenmeesters nog niet in het gareel heeft. Want ook op het stadhuis ontstonden dit jaar mysterieuze gaten en werd duidelijk dat het ene gat niet zo maar met het andere kan worden gedicht. De ‘Begroting voor Dummy’s’, die de gemeente in september online zette, schijnt dan ook met name intern veelvuldig geraadpleegd te zijn. En daarmee verdwijnt ook het allerlaatste knipsel uit 2012 in mijn prullenbak en ben ik helemaal klaar voor het nieuwe jaar. Want wat er in 2013 ook gebeurt in Leiden, ik hou het in de gaten!

Kerstdroom

Even dacht ik aan een wonder: van het ene op het andere moment telde onze stad 100 dak- en thuislozen minder. Hallelujah! Bijna 60% van de bij Stichting Binnenvest aan het Papegaaisbolwerk geregistreerde adreslozen had plots een eigen plek onder de zon gevonden. Prettig natuurlijk, nu het wintert en het soms bar koud kan zijn. En wat fijn ook dat deze mensen nu eindelijk mee kunnen doen met de Postcodeloterij, net nu er een Postcodekanjer van 48 miljoen wordt verdeeld!

Ik geef toe, zelf rekende ik me ook rijk: ongestoord kerstinkopen doen in de stad, zonder om de haverklap – of toch tenminste minder vaak – met gebedel te worden geconfronteerd. Ik keek ernaar uit! Helaas bleek deze mooie kerstdroom al snel bedrog: er was slechts sprake van een papieren winst en in werkelijkheid veranderde er niets. Van de 170 daklozen die via het Papegaaisbolwerk een uitkering ontvingen, waren er 100 ten onrechte bij de stichting ingeschreven, zo bleek toen de administratie van Binnenstebuitenvest binnenstebuiten werd gekeerd.

Met deze 100 ex-zwervelingen is op jaarbasis, zo rekende ik snel uit, een bedrag van tenminste 800.000 euro gemoeid. Voor een stad als Leiden, een van de 43 Nederlandse gemeenten waar onbehuisden überhaupt een uitkering kunnen aanvragen, is dat veel geld. Heel veel geld. Zoveel, dat er op het stadhuis zomaar iemand de kluts van kan kwijtraken en per ongeluk weer met plusjes en minnetjes gaat goochelen. Ja, dat is flauw, dat weet ik. Maar nu het economisch wintert en elke cent telt, moet er zorgvuldig met gemeenschapsgeld worden omgesprongen. De boekhouding moet kloppen en mogelijk misbruik moet tijdig worden aangepakt. Want dat er op een dermate omvangrijke schaal ‘iets’ niet blijkt te kloppen, had natuurlijk al veel eerder aan het licht moeten komen. Amen!

Volkswoede

Prachtig vond ik hem: de foto van het huis van de Chinees Luo Baogen, die aantoont dat de Volksrepubliek zowaar op een rechtsstaat begint te lijken, waarin de belangen van een individu er iets toe doen. Als enige was Baogen niet gezwicht voor de druk van de Chinese overheid, die een snelweg wilde aanleggen. Zijn hele wijk was gesloopt en de weg liep nu om zijn – plots vrijstaande – woning heen.

Minder mooi vond ik de ‘volkswoede’ die twee weken geleden ontstond toen schaatsen op de Nieuwe Rijn dit jaar van de baan leek. Ook ik was boos. Niet zoals het gros van mijn ontzette stadgenoten op Paul Groenen van rederij Rembrandt, die bij de rechter zijn gelijk haalde omdat de tijdelijke kunstijsbaan hem het ondernemen onmogelijk zou maken. Ook niet op die rechter, want het kortzichtige en populistische geblaat dat onze rechtsstaat een wassen neus zou zijn, heb ik nu wel gehoord. Nee, ik was boos op de klunende gemeente. Want of het nu voortkwam uit onkunde, laksheid, arrogantie of gebrek aan juridisch inzicht: in de procedure rond de ijsbaan was dus opnieuw een scheve schaats gereden.

De wellicht mede door een eerdere, nogal burgemeester-onwaardige uitspraak van Henri Lenferink – over het ont-Groenen van Leiden – gevoede hetze vond ik onsmakelijk en onterecht. Want wat ben je voor ondernemer als je je handel schouderophalend stillegt, terwijl je uitgaven gewoon doorgaan en je zeker weet dat je in je recht staat? Het huis van Luo Baogen is vorige week nadat hij door de Chinese overheid schadeloos gesteld werd alsnog gesloopt. En op de Nieuwe Rijn kan inmiddels gelukkig toch worden geschaatst, omdat Groenen met de uitspraak van de rechter op zak opnieuw met de gemeente in gesprek ging. Want ja, ook Leiden maakt deel uit van een rechtsstaat, en niet van een bananenrepubliek.

Geen paniek!

Anderhalve week geleden zette hij op de Beestenmarkt weer voet aan wal, en tot vandaag verblijft hij in het Sinterklaashuis in de Waag: de Leidse hulpsinterklaas. En zonder nu al teveel harde pepernoten te willen kraken: aan zijn intocht zat, los van de krakende geluidsapparatuur, ook dit jaar weer kraak noch smaak. De Leidse Dieuwertje, die een paar jaar terug nog een hulpsinterklaas de tabberd uitveegde omdat hij reclame maakte, had het zo vaak over ‘De Sinterklaas’ dat ik even dacht dat de Goedheiligman gesponsord werd door – zeg maar gerust – ‘dé bank’, maar het zadeldek van zijn trouwe schimmel liet er geen twijfel over bestaan: deze intocht was mede mogelijk gemaakt door de Rabobank. Hoezo, geen reclame?

Een vergelijking met de landelijke tv-intocht ligt altijd op de loer, en het moet gezegd: sinds Sinterbram zijn staf aan de wilgen hing, ontlopen de beide intochten elkaar qua kraak en smaak niet veel meer. Ook de kinderen vergelijken erop los. Zo hoorde ik een jochie tegen zijn moeder zeggen dat hij de stem van Sinterklaas maar raar vond. En dan was er nog een meisje dat haar vader vertwijfeld vroeg waar Pietje Paniek uithing. Paniek? Paniek?! Geen paniek!

Dit laatste las ik na de Leidse intocht in een tweet van Jochem Myjer. Zijn dochtertje heeft dus werkelijk niet door dat het haar eigen vader is die zwart geplamuurd voor de NTR-camera’s de paniekzaaier uithangt. Hoe zoet is dat? Je zou het niet zeggen als je hun verlanglijstjes ziet, maar wat is een kinderhand nog altijd gauw gevuld! Misschien hóéft er van zo’n intocht dus ook wel helemaal niet meer werk te worden gemaakt. Toch ben ik benieuwd naar de frisse wind die door de Leidse bomen gaat waaien, als zich in 2013 een nieuwe organisatie over dit mooie evenement buigt. Vol verwachting klopt mijn hart!